1) முதலாளித்துவத்தின் அடிப்படை முரண்பாடு - தி.கே.மித்தேராபோல்ஸ்கி

 IV முதலாளித்துவத்தின் முரண்பாடுகள் 

1) முதலாளித்துவத்தின் அடிப்படை முரண்பாடு

முதலாளித்துவம் வளர்ச்சி அடைய அடைய உழைப்பின் சமூகப் பிரிவினை அதிகரிக்கிறது. முன்னர் தனித்தனியாக சுயேச்சையாக இருந்த இயந்திரத் தொழில் பிரிவுகளுக்கிடையில் பரஸ்பரத் தொடர்புகளும், ஒன்றையொன்று சார்ந்திருப்பதும் ஸ்திரப்படுகிறது. பல்வேறு தொழில் நிலையங்கள், பிரதேசங்கள், நாடுகள் ஆகியவற்றுக்குப் பொருளாதார உறவுகள் பெருமளவு அதிகரித்துள்ளன. முதலாளித்துவ அமைப்பானது, இன்னும் முதலாளித்துவ உறவுகள் ஏற்படாத காலனி நாடுகள் அடங்கலாக முழுக்கண்டங்களைத் தழுவி நிற்கிறது.

தொழில் துறையிலும், விவசாயத்திலும் பெருவீத உற்பத்தி ஏற்படுத்தப்படுகிறது. உற்பத்திச் சக்திகளின் வளர்ச்சியுடன், நூற்றுக்கணக்கான, ஏன் ஆயிரக்கணக்கான தொழிலாளிகளுடைய ஒன்றுபட்ட உழைப்பை அவசியப்படுத்துகிற உற்பத்திக் கருவிகளும், உற்பத்தி வழிமுறைகளும் அமுலுக்கு வருகின்றன. உற்பத்தி மென்மேலும் அதிகமாக சமூகத் தன்மையைப் பெறுகிறது. ஆனால் உற்பத்தி சாதனங்கள் தனி உடைமையாக இருப்பதன் விளைவாக லட்சக்கணக்கான மக்களின் சமூக உழைப்பின் உற்பத்திப் பொருளை முதலாளிகளின் ஒரு சிறு கூட்டம் அபகரிப்பதில் முடிகிறது.

முதலாளித்துவ அமைப்பு ஆழமான முரண்பாட்டைக் கொண்டுள்ளது. உற்பத்தி மேலும் மேலும் அதிகமாக சமூகத் தன்மையைப் பெறுகிறது. அதேசமயத்தில் உற்பத்திச் சாதனங்களின் உடைமை தனிப்பட்ட முதலாளிகளின் கைகளிலேயே இருக்கிறது. இது உற்பத்தியின் சமூகத் தன்மைக்குப் பொருந்தாதது. உற்பத்தியின் சமூகத் தன்மைக்கும், உற்பத்தியின் பலன்களைத் தனிப்பட்ட முதலாளித்துவ முறையில் அபகரித்துக் கொள்வதற்கும் இடையில் உள்ள முரண்பாடுதான் முதலாளித்துவத்தின் அடிப்படையான முரண்பாடு ஆகும்.

முதலாளித்துவத்தின் அடிப்படை முரண்பாடானது. இடையறாது வளர்ந்து கொண்டேயிருக்கும். உற்பத்திச் சக்திகளுக்கும், முதலாளித்துவ உற்பத்தி உறவுகளுக்கு மிடையிலான முரண்பாடாகப் பிரதிபலிக்கிறது.

அமித உற்பத்தி (over production) என்னும் பொருளாதார நெருக்கடியின் போது இந்த முரண்பாடு, குறிப்பாகவும் தெளிவாகவும் வெளியாகிறது.